NPS 
6 oktober 2020
Uit nieuw onderzoek van DirectResearch in opdracht van belangenorganisatie WOMEN Inc. blijkt dat het huidige voorzieningenstelsel (kinderopvang, verlofregelingen en respijtzorg) gelijke kansen tussen mannen en vrouwen wat betreft het combineren van werk en zorg in de weg staat. Door deze voorzieningen anders in te richten en financieel te ondersteunen, kan hierin een doorbraak worden bereikt. Het onderzoek laat zien dat door hervormingen in het huidige systeem vrouwen meer uren gaan werkenen mannen meer zorgtaken op zich gaan nemen. Daarnaast zou het stressniveau van zowel ouders als mantelzorgers opvallend afnemen, met minder ziekteverzuim tot gevolg.
Kinderopvang: complex en duur
Meer dan een derde van de Nederlandse ouders ervaart veel stress door het combineren van werk en zorg. Beter betaalbare en minder complexe kinderopvang neemt deze (financiële) stress voor een groot deel weg, zo blijkt uit het onderzoek. Zo heeft 45% van de ouders minder financiële zorgen wanneer kinderopvang betaalbaarder zou zijn. Met name mensen met laagbetaalde banen (69%) vinden de kinderopvang nu te duur. Dat het huidige stelsel naast duur ook complex is blijkt ook uit het feit dat in 80% van de gevallen ouders aan het eind van het jaar geld terugbetalen of geld terugkrijgen. Hierdoor heeft de helft van de ouders geen goed overzicht van de kosten van de kinderopvang.
Emma Lok, directeur WOMEN Inc: ‘Dit onderzoek toont aan dat investeringen in kinderopvang en volledig betaald partnerverlof en respijtzorg leiden tot het beter kunnen combineren van betaald werk met onbetaalde zorg. De resultaten ontkrachten de hardnekkige mythe in Nederland dat vrouwen niet meer uren willen werken en bewijzen dat mannen meer gaan zorgen wanneer het politieke systeem hen deze vrijheid geeft. Het systeem moet dus veranderen, de politiek is aan zet. Zodat meer vrouwen financieel onafhankelijk worden, mannen meer zorgtaken op zich nemen en we breken met traditionele rolpatronen en opvattingen die ongelijke kansen in stand houden. Daarom roepen we vanaf deze week met de campagne ‘Het werkt niet’ politici op om onze huidige voorzieningen te verbeteren.’
Volledig betaald verlof
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat ouders weinig gebruik maken van andere mogelijkheden om werk en zorg te kunnen combineren, zoals het partnerverlof. Dit komt mede door de lage financiële vergoeding van de voorziening. Partnerverlof is een belangrijk middel om werk en zorg gelijk na de geboorte van een kind eerlijk te verdelen. Momenteel maakt minder dan de helft (47%) van de partners hier volledig gebruik van. Als dit verlof 100% in plaats van 70% vergoed wordt, zou bijna driekwart (72%) van de partners het volledig gebruiken. Vooral partners met een laagbetaalde baan zouden meer gebruik maken van het verlof als het volledig vergoed zou worden. Lok: ‘Dit is een belangrijke stijging omdat dit ook de groep is met veelal een traditionele verdeling van werk en zorg.’
Weinig gebruik van respijtzorg
Ook de mantelzorgers maken weinig gebruik van voorzieningen die het combineren werk en zorg makkelijker maakt. Dit heeft ook te maken met de financiële vergoeding die ertegenover staat. Op dit moment maakt slechts 8% van de mantelzorgers in Nederland gebruik van respijtzorg (een tijdelijke overname van zorg met als doel de mantelzorger een adempauze te geven). Wanneer respijtzorg zonder gedoe geregeld kan worden en volledig betaald wordt stijgt het percentage mantelzorgers dat van respijtzorg gebruikmaakt van 8% naar 60%. Lok: Op dit moment zijn er 750.000 mantelzorgers in Nederland die zich zwaar belast, of zelfs overbelast voelen. Ook heeft een op de vijf mantelzorgers moeite om de kosten van het mantelzorgen op te brengen. Hier moet verandering in te komen.’
Ditwerktwel.nl
Het onderzoek en de campagne ‘Het Werkt Niet’ die naar aanleiding hiervan wordt gelanceerd, zijn een initiatief van ditwerktwel.nl (voorheen de ‘Alliantie Samen werkt het!’). Dit is een samenwerkingsverband tussen vijf verschillende maatschappelijke organisaties: WOMEN Inc., WO=MEN, Bureau Clara Wichmann, Movisie en de NVR. Ditwerktwel.nl heeft als doel om gelijke toegang voor mannen en vrouwen te realiseren tot het combineren van betaald werk en onbetaalde zorg.